İçindekiler
Muaccel, kelime anlamı ile acele olunmuş demektir. Muaccel kelimesinin hukuki anlamı ise ödenmesi gereken, ödeme zamanı gelmiş borçtur. Davalarda muaccel kelimesi sıkça kullanılmaktadır. Bu kavramın detayları şu şekildedir;
Muaccel Borç Ne Demek?
Muaccel borç, artık ödenmesi gereken, ödeme zamanı gelmiş borç demektir. Türk Borçlar Kanunun 90. Maddesine göre, taraflarca bir ödeme zamanı kararlaştırılmadıkça ya da sözleşme konusu işin özelliğinden aksi anlaşılmadıkça bütün borçlar sözleşmenin kurulması ile birlikte muaccel olur, yani karşı taraftan borcun ödenmesi hukuken talep edilebilir.
Belirli bir vade kararlaştırıldığında sözleşmenin kuruluş anından itibaren borç mevcuttur, ancak muaccel değildir. İşin özelliğinden borcun daha sonra muaccel olacağının anlaşılması durumuna eser sözleşmeleri örnek gösterilebilir. Bu sözleşmelerde taraflardan biri bir eser meydana getirmeyi, diğer taraf da bu esere karşılık bir ücret ödemeyi üstlenir.
İşin doğası gereği bu eser tarafların anlaşmasından sonra imal edilecektir, yani sözleşme kurulduğu anda teslimi mümkün değildir. Bu nedenle eseri teslim etme borcu ancak eserin imali için makul bir zaman geçtikten sonra muaccel olur.
Muaccel Borç Ödenmezse Ne Olur?
Muaccel olan borç ödenmez ise borçlu temerrüdü söz konusu olur. Borçlunun temerrüde düşmesi genel olarak alacaklının ihtarı ile başlar. Ancak borcun ifa tarihi sözleşme ile belirlenmiş ise, borçlu bu tarihin geçmesi ile birlikte temerrüde düşmüş olur, ayrıca ihtara gerek yoktur.
Haksız fiil ya da sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan borçlarda borçlu, haksız fiilin işlendiği ya da sebepsiz zenginleşmenin gerçekleştiği tarihten itibaren temerrüt hükümlerinden sorumludur. Temerrüde ilişkin hükümler Türk Borçlar Kanununda 117 ve 121. Maddeler arasında düzenlenmiştir.
Temerrüde düşen borçlu, bu duruma düşmekte kusuru olmadığını ispat etmedikçe alacaklının alacağını zamanında tahsil edememekten kaynaklanan zararlarını gidermek ve temerrüt faizi ödemek ile yükümlü olur.
Muaccel Olmak Ne Demek?
Muaccel olmak, bir borcun karşı tarafça talep edilebilir hale gelmesi demektir. Örneğin ödeme gününün sözleşmenin kuruluş anından bir ay sonra olarak belirlendiği bir sözleşmede, kuruluş anından beri borç mevcuttur. Ancak sözleşmenin kuruluşundan bir ay sonra muaccel olur, yani alacaklı tarafından talep edilebilir hale gelir. Ardan geçen bir aylık sürede de bu borç mevcuttur, ancak alacaklı ödeme günü gelmeden önce borcun ödenmesini talep edemez. Bu nedenle vade günü gelene dek borç muaccel değildir.
Muaccel Hukuk Ne Demek?
Muaccel hukuk, yürürlükte olan, o an geçerli hukuk demektir. Çoğu kanun çıkarıldığı andan itibaren yürürlüğe girer, ancak kimi kanunlarda kanunun yürürlük zamanı da belirtilir.
Muacceliyet Ne Demek?
Muacceliyet, muaccel hale gelmiş demektir. Hukuki anlamı ile incelendiğinde borcun muacceliyeti alacaklı tarafından hukuken talep edilip edilemeyeceğine göre belirlenir.
Muaccel Hale Gelmek Ne Demek?
Muaccel hale gelmek, daha önceden karşı tarafça hukuken talep edilemeyecek bir borcun talep edilir hale gelmesidir. Örneğin vadeli borçlarda vade gününün gelmesi ile borç kendiliğinden muaccel hale gelir.
Müeccel ile Muaccel Arasındaki Fark Nedir?
Müeccel, kelime anlamı ile ileriye atılmış, ertelenmiş demektir. Müeccel borçlar henüz tahsilatının istenmesi mümkün olmayan borçlardır. Muaccel borçlar ise tahsilatı talep edilebilen borçlardır. Borcun doğumu ile vade gününün gelmesi arasındaki sürede borç müeccel bir borçtur, yani henüz ödenmesi talep edilemez. Vadeden sonra muaccel borç haline gelir.
Müeccel borç terimi, zamanaşımına uğramış borçlar için de kullanılır. Bu borçlar mevcut olan borçlardır, ancak zamanaşımına uğramış oldukları için ödenmeleri hukuken talep edilemez. Ancak karşı taraf kendi rızası ile ödeme yaparsa bu ödeme geçerlidir, geri istenemez ve sebepsiz zenginleşme oluşturmaz.
