1. Anasayfa
  2. Kamu Hukuku

Pozitif Hukuk Nedir? Özellikleri, Kuralları ve Alt Dalları

Pozitif Hukuk Nedir? Özellikleri, Kuralları ve Alt Dalları
pozitif hukuk nedir
0

Pozitif hukuk, belirli bir zamanda belirli bir yerde uygulanan hukuk kuralları bütünü olarak tanımlanabilir. Bu görüşe göre hukuk kuralları kaynağını devletin egemenliğinde alır. Hukuk kuralları evrensel ya da değişmez değildir. Pozitif hukuk, müspet hukuk ya da Latince ismi ile lege lata adı ile de bilinir.

Pozitif Hukukun Özellikleri Nelerdir?

Pozitif hukukun başlıca özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz:

  • Belirli yer ve zamanda uygulanan hukuki kurallar bütünüdür.
  • Bu görüşe göre, hukukun kaynağı devletin egemenlik yetkisidir.
  • Pozitif hukuk, kanunların insanlar tarafından yaratılan kurallar olduğunu savunur.
  • Bu görüşe göre hukuki geçerlilik ve ahlak arasında kaçınılmaz bir bağ yoktur.
  • Kaynağını doğadan ya da Tanrıdan alan değişmez hukuk kuralları yoktur.

Pozitif Hukuk Kaynakları Nelerdir?

Pozitif hukuk kaynakları, yazılı hukuk kaynakları, örf adet hukuku kaynakları ve içtihat kaynakları olarak sıralanabilir. Bu kaynakların toplamı, belli bir yerde belirli bir zamanda uygulanacak pozitif ya da diğer ismi ile müspet hukuk kurallarını oluşturur.

Yazılı hukuk kuralları, kanunlar, yönetmelikler gibi kurallardan oluşmaktadır. Bu kurallar ülkenin yasama organı tarafından oluşturulan ve yargı organı tarafından denetlenen kurallardır. Uluslararası anlaşmalar, bağlayıcı yargı içtihatları gibi kaynaklar da yazılı hukuk kuralları arasında sayılabilir. Günlük hayatta hukuk kuralları dendiğinde akla ilk olarak yazılı hukuk kuralları gelse de hukuk kuralları bunlardan ibaret değildir.

Bir diğer pozitif hukuk kaynağı ise örf adet hukuku kurallarıdır. Örf adet hukuku kurallarını, sıradan örf adet kurallarından ayıran bazı unsurlar vardır. Öncelikle, bir kuralın örf adet hukuku kuralı haline gelmesi için sürekli olarak uygulanıyor olması, bir teamül haline gelmiş olması gerekir. İkinci olarak, toplumda bu geleneğe uymanın zorunlu olduğu algısı yerleşmiş olmalıdır. Bir kuralın örf adet hukuku kuralı olmak için taşıması gereken son unsur ise devletin yaptırım gücü ile kuvvetlendirilmiş olmasıdır. Bu unsurları birlikte taşımayan örf ve adet kuralları, örf adet hukukunun bir parçası sayılamaz.

İçtihat kaynakları, bilimsel içtihatlar ve yargı içtihatları olmak üzere ikiye ayrılır. Bilimsel içtihatlar, hukuk doktrinine katkıda bulunan hukukçular tarafından ortaya konan bilimsel eserlerdir. Yargı içtihatları ise mahkemeler tarafından verilen kararlardır. Her iki içtihat türü de belli bir uyuşmazlık karşısında yazılı hukuk kurallarının nasıl yorumlanacağı konusuna açıklık getirmesi yönü ile birer pozitif hukuk kaynağı kabul edilebilir.

Pozitif Hukuk Kuralları Nelerdir?

Pozitif hukuk kuralları denildiğinde akla yazılı hukuk kuralları gelmektedir. Bu kaynaklar:

  • Kanunlar
  • Yönetmelikler
  • Tüzükler
  • Uluslararası Antlaşmalar
  • Kararnameler
  • İçtihadı Birleştirme Kararları gibi, yazılı hukuk düzenlemeleridir.

Pozitif Hukuk Diğer Adı Nedir?

Pozitif hukuk, müspet hukuk ya da lege lata isimleri ile de bilinir.

Pozitif Hukuk Örnekleri Nelerdir?

pozitif hukuk ornekleri

Anayasada tanınan temel insan hak ve özgürlükleri pozitif hukuk kurallarına örnek gösterilebilir. Örneğin:

  • Yaşam Hakkı
  • Adil Yargılanma Hakkı
  • Konut Dokunulmazlığı Hakkı
  • Sağlık Hakkı
  • Eğitim Hakkı
  • Özel Yaşamın Gizliliği Hakkı
  • Konut Dokunulmazlığı Hakkı

Pozitif Hukukun Alt Dalları Nelerdir?

Pozitif hukuk özel hukuk kamu hukuku olmak üzere iki ana kategoriye ayrılmaktadır.

Özel Hukukun Dalları:

  • Medeni Hukuk
  • Ticaret Hukuku
  • İcra İflas Hukuku
  • Medeni Usul Hukuku
  • Uluslararası Özel Hukuk
  • İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku

Kamu Hukukunun Alt Dalları:

  • Ceza Hukuku
  • Anayasa Hukuku
  • İdare Hukuku
  • Devletler Hukuku
  • Ceza Usul Hukuku

Pozitif Hukuk Gerçek Anlam ve İçeriğini Nereden Alır?

Pozitif hukuk gerçek anlam ve içeriğini devletin egemenlik yetkisinden alır. Belirli bir zaman ve yerde uygulanacak hukuk kurallarını devlet koyar ve işletir. Devletin egemenlik yetkisi, pozitif hukuk kurallarının içeriğini belirler ve devlet yargı organları aracılığı ile bu kuralların nasıl yorumlanacağını belirler.

Pozitif Hukuk ve Doğal Hukuk Arasındaki Fark?

Pozitif hukuk ve doğal hukuk arasındaki en temel fark, hukukun kaynakları açısından düşünceleridir. Doğal hukuk, hukukun doğa ya da Tanrısal kaynaklı olduğunu, insan aklı ile erişilebilecek bu kuralların evrensel ve değişmez olduğunu savunmaktadır. Pozitif hukuka göre ise hukuk kurallarının kaynağı devletin egemenlik yetkisidir. Hukuk kuralları değişmez değildir, kuralların adaleti sağlaması için zamana ve değişen toplumsal yapıya göre uyarlanması gerekir. Pozitif hukuk, doğal hukuktan farklı olarak ayrılabilirlik tezini içerir, buna göre hukuki geçerlilik ile ahlak arasında doğrudan bir bağlantı yoktur.

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir